Parte Terza: U Funerale Du Barune

-15-

Mo, doppu su fraggellu de curvsazzi,
E gente ‘mbriacate va varannu,
De s’accadutu tutti vau parlannu,
Ma nuddru a verità sa po’ spiega’.

Se cose nu re sa’ su popolinu
De chistu e de chir’autru l’hau saputu,
Ma nuddru de l’autru munnu n’è venutu
Ppe’ ni spiegare tutta a verità.

Ogn’unu c’ha fattu u dovere
De saglie chira scala beneditta,
E a rispettatu a legge ca l’ha scitta
Chiru chi, mo, sta ddra e nun po’ parla’.

Sa vara chi cc’è sta chiru curcatu,
Sapiti, cchi disegni ca tenia?
De nu lignamu ca nuddru si cridia
Cerasu, o se castagna, cca’ nun ce sta’.

Sa vara e lussu, de fore l’hau purtata
Ca cca’ nu mastru buenu nu ra po’ fa’,
Mo ve dire puru a verità
Nun tene I mezzi ppe ra lavura’.

De ueru mi parianu se maniglie,
I piedi mi parianu de leune,
Ppe’ chissu fau cchiu’ forte su briccune
Si cride ca ppe’ chissu ‘ncieli va’.

Ntuernu de su riccu blasunatu
Ari lati c’eranu tutti li fatturi,
E serve, e signore e ri signuri
Ma u turrieri, ddra’, nun putia sta’.

Ogn’unu ‘nta le manu u muccaturu
Ppe’ si stuja’e lacrime, o su facia,
Ma ‘ncunu, ‘nta la capu si muvia
Tristu ricuerdu, ca cca’ nun po cunta’.

Ma chiru chi mi fa cchiu’ ‘mpressione
Nun sacciu cumu cazzu s’è sarvatu,
Chiru malanova e pizzulatu
De tuttu nu fraggellu, u truevu cca’.

-16-

Vasciatu ne tenia chiru pizzutu,
U mantu c’affardava, su curvazzu,
De tutta sa ciurmaglia de palazzu
Forse na cosa bona chissu a fa’.

De tutte e nuttate ca passatu
Ppe’ guardare u ‘nteressu du patrune,
‘Mpalatu, mo, lu viju a nu spuntune
Disgrazzia…cchi’ stegnatu chi sta ddra’.

De tutti si signuri dulurusi
Na lacrimuzza tutti l’hau stujata,
Ma chissu una sula nun l’ha criata
Ppe’ su patrio, patrune, paparapa’.

A su mumentu sientu ‘nta le scale
Nu suenu ca mi pare u campanieddru,
E na campana chi sonadi a martieddru,
È certu, ca su muertu au de piglia’.

I siervi ccu’ re serve stau ‘mpalati
Ogn’unu a nu spicune, de na porta,
Ca mo, de tuttu l’autru nun l’importa
Pecchi’, mo, su patrune au d’unura’.

De monaci due file chi cantava
I sarmi e I misereri de li muerti,
E ‘mpenitenza, scauzi fau cumpuerti,
O è riccu o povarieddru, l’hau de fa’.

’Ntuernu ccu crianza, a su defuntu,
Ogn’unu cc’è lejia n’urazione,
Cantata ccu mastria e divuzzione
Ca nu serviziu buenu au de fa’.

Sa Barunessa tutta ‘mpiluccata,
Nu velu niuru a facce li cummeglia,
Ppe’ fa pari’ de l’autri, ch’iddra è a meglia,
Sapiti cchi tuletta tenia chista cca’?…

Seduti a certe segge de vellutu
Parienti e barunari e si paisi,
Ca iddri, su I cchiu forte e I cchiu’ ‘ntisi,
U statu cuntra a chissi, nun ce po fa’.

I monaci finitu su sarmune,
Nu viecchiu e chissi,ca varva ne tenia,
Si piglia su ‘ncenzieri e l’affumia
Si dice, ca i spirdi i fa spagna’.

-17-

Dui siervi ne chiudianu su cuvierchiu
Ccu’ nu salutu cumu nu divutu,
Cc’è mintenu na manta a su tavutu
U signu de sa casa, ppe’ l’unura’.

Quattru de li siervi cchiu’ fidati
Vestuti, cumu è d’usu, a livrera,
De ueru mi paria sa buttunera
Na cosa e lussu, cca’, s’avia de fa’.

Si ‘mpesanu su pisu benedittu
I monaci davanti ‘nnurazione,
E tutti l’autri arrieri ‘mprucessione,
E tuttu lu paise a l’unura’.

A strata n’era china de carrozze
Cucchieri ccu ri miegli scialabbaddri,
I zuecculi ‘ncromati e si cavaddri
Pecchi’ nu gran signure au de purta’.

Mi pare, ca u Re si va ‘ncuruna
Troppu de lussu mi pare sa parata,
Vavere ccu cammise ‘mpuesimate
Si Barunari, cca’, su ppe’ guarda’.

E gente ‘nta la strata sunu a fila
Chi parla suttavuce e chi fa mosse,
Chi pensa, ca finisce ‘nta le fosse
Chiru chi hai, all’autri a de resta’.

Ma chine, arrieri, arrieri parlulia:
«A chine resta, mo, su gran maniggiu?
Doppu chira sorta de litiggiu
Ancuna cosa, cca’ a de cancia’».

Ma chine ancora tene e coste rutte
De chiru chi davanti si pumpia,
È diddru chi fa tutta la mastria,
Cummanna sempre, si Dio u fa campa’.

Camina ca mi pare na cannila,
De niuru s’è vestutu su curvazzu,
Mmienzu a si signuri, su papazzu,
Si cride ca è juratu o putesta’.

A certe gente nun l’importa nente
De tutta sa muina e prucessione,
E de su muertu nuddra ‘mpressione
Pecchi’ su statu tristu nun po dura’.

-18-

Na vecchiareddra, arrieri, zueppichiannu
De niuru s’è vestuta, e ccu’ nu sciallu,
Nu libru mmanu, viecchiu e fattu giallu
A s’anima trapassa a de prega’.

Mo, è miegliu ca vi dicu, sinno’ mi scuerdu,
Avanti e tutti, na banda chi sunava,
Na musica ca nuddru a cantava
Tristu cunciertu, nun ti fa cunta’.

Ccu tante criticuzze e dicerie
Arrivanu addrue nuddru vene arrieri,
Fermanu e carrozze si cucchieri
E si signuri, a pede a camina’.

’Nta tutti si crucicchi e si ritratti
Ognunu circa a persuna cara,
Pecchi’, senza de chissu e vita è amara
Tristu ricuerdu…nun ti fa cunta’!

Dinta sa ‘gghiesa tutta priparata
Na castellana e quattru cannilieri,
Saglienu a Dio si canti e misereri
A chiru chi cunnana u po sarva’.

Finita sa funzione de parati,
Ogn’unu passa a latu de su muertu,
Ppe dare a ra Signora nu cumpuertu
È nu duvere ca s’avia de fa’.

Mo restanu si quattru portantini
Ppe’ move su patrune ’nta cappella,
E doppu a quarantena, ‘nta la cella
U ponenu ppe’ sempre a ripusa’.

Ma chiru chi ppe’ sempre l’ha guardatu
L’ha fattu li servizi chi vulia,
Li passa ‘nta la mente a litania,
Forse du piettu u core v’ho sata’.

Si caccia ru cappieddru e s’inchinocchia ,
Nun sacciu ppe’ cchi u fa su votafacce,
Ca mancu s’è fricatu de minacce
E a ru serviziu ancora chissu cc’è sta’.

Vasa sa vara, e pue a capu cc’è vatte
Si aza tuttu chinu e cumpassione,
Pecchi’, ormai, e finita a funzione
E natra vita, mo, a de ‘ncigna’.

-19-

Allatu de sa fida Barunessa
Camina su busciaru traditure,
Nun sa’, ca chine è ‘mpace a ru Segnure
Tutta a verità a po’ spiega’!

Ma nuddru ‘nta sa terra l’ha saputa
A vera verità, c’abbote è dannu,
Sapiti, a vita è tutta ‘ncannu
E chi cummanna, de chissu a de campa’.

28 aprile 1997